Medieval Latin Tales

  ~The Clever Thief ~

De Thesauro et Fure Astuto

~ Part 6 ~

Edited by Eugene R. Moutoux

adligo (alligo), adligare, adligavi, adligatus - to bind to
audeo, audere, ausus sum - to dare
aufero, auferre, abstuli, ablatus - to take away; steal
capillus, capilli, m. - hair
ceterus, cetera, ceterum, remaining, rest
confiteor, confiteri, confessus sum - to confess
contingo, contingere, contigi, contactus - to touch; happen
debilito, debilitare, debilitavi, debilitatus - to maim, disable
deludo, deludere, delusi, delusus - to deceive, delude
devenio, devenire, deveni, deventus - to arrive
doleo, dolere, dolui, doliturus - to suffer; grieve
effundo, effundere, effudi, effusus - to pour out, shed
erumpo, erumpere, erupi, eruptus - to burst forth
festinanter: quickly, hastily
furtum, furti, n. - theft, robbery
ideo - for that reason
ilico: immediately
metus, metus, m. - fear
nefastus. nefasta, nefastum - wicked, unholy; unlucky
os, oris, n. - mouth; face
pollex, pollicis, m. - thumb
polliceor, polliceri, pollicitus sum - to promise
reddo, reddere, reddidi, redditus - to give back
scelus, sceleris, n. - crime
similitudo, similtudinis, f. - likeness
Bonum rex ratus senis consilium iubet festinanter truncum equo fortissimo pedibus alligatum cum armatis militibus trahi per proximam civitatem. Qui dum miser trahitur, contigit eum ante fores domus suae devenire. Stabat autem ille filius eius major, qui et ei in furto fuerat socius, ante ipsas fores. Qui cum videret patrem sic miserabiliter trahi, flere quidem non audens, sed nec valens lacrimas prohibere, occasione reperta, cultellum lignum arripit, quasi aliquid incisurus, sinistraeque manus pollicem de industria sibi amputat. Tunc vero sub occasione pollicis vocem emittit luctuosam, erumpunt lacrimae, accurrit mater, fratres et sorores dilacerant manibus vestes oraque et capillos, in persona fili patris miseriam lamentantes. Affuerunt ilico milites qui eos caperent ducerentque ad regem. At vero rex maximo adfectus gaudio, sperans se perdita recuperare posse, pollicebatur illis vitam et gratiam suam, si scelus confiterentur redderentque thesauros suos. Iuvenis autem ille ex metu et necessitate audaciam sumens: "Non ideo," ait, "o serenissime rex, ego aut mei, quia hic miser truncus ad nos aliquid pertineat, lacrimas effundimus, sed quia hic dies nefastus mihi sinistrae manus pollicem abstulit. Ob hoc ergo lacrimae effusae, exaratae facies, capilli evulsi, quia ego adhuc iuvenis hodie uno et potiore membro debilitatus sum." Rex vero pollicem adhuc fluentem sanguine certissimum veritatis argumentum fore ratus, motus misericordia propter fortunam iuvenis: "Non est," ait, "mirum si dolet cui male contigit. Vade in pace et hunc diem male ominatum de cetero praecaveto." Sic ergo ille astutia sua se suosque liberans domum rediit, et rex similitudine delusus veritatis redit ad senem consilium accepturus.
ratus: certain / truncum: trunk (body without a head) / fores: door / cultellum lignum: little wooden knife / arripit: he seizes / incisurus: about to cut into / luctuosam: mournful / accurrit: runs to (him) / dilacerant: tear, rend / lamentantes: lamenting (weeping over) / serenissime: fairest / aliquid: in any respect / exaratae: gouged / evulsi: torn out / potiore: rather useful / fore: (futurum esse) / vade: go / male ominatum: of evil omen / praecaveto: guard against / de cetero: henceforth / accepturus: to get
Go to The Clever Thief, Part 7
Return to The Clever Thief: Title Page